spectrum medisch centrum
Centrum voor Positieve Gezondheid
Speel & Groei
“Heeft u moeite om met uw kind te spelen of contact te maken met uw kind? Of wilt u uw kind beter begrijpen? Met Speel & Groei leert u dit al spelenderwijs met uw kind”. Speel & Groei middels FloorPlay methodiek is een unieke manier om de relatie tussen ouder en kind te stimuleren en zorgt dat het kind zich verder ontwikkelt.
Wat is Speel & Groei?
De methodiek ‘FloorPlay’ zegt het al: ‘op de grond’ en ‘spelenderwijs’. Ouders/verzorgers krijgen via Speel & Groei allerlei mogelijkheden aangeboden om (weer) met hun kind in contact te komen.
Niet alleen het kind groeit van deze momenten, ook ouders gaan weer genieten van het samen zijn en ervaren weer plezier met hun kind. Tijdens Speel & Groei worden alle aspecten van de ontwikkeling doorlopen middels ‘mijlpalen’. De mijlpalen staan voor de verschillende fasen van ontwikkeling en ‘The Learning Tree’ wordt ingezet als metafoor om zo deze ontwikkeling te visualiseren. Speel & Groei is een methode die kijkt naar waar de mijlpalen nog niet stevig genoeg zijn ontwikkeld en helpt ouder en kind spelenderwijs hieraan te werken zodat ‘de boom stevig verder kan groeien’ in de toekomst.
Grondlegger van Floorplay
FloorPlay is gebaseerd op twee beroemde modellen, namelijk Floortime van Stanley Greenspan en Serena Wiebers en het PLAY-project van Rick Solomon uit de VS. Hij heeft met het PLAY-project Floortime toegankelijk en toepasbaar gemaakt voor ouders. PLAY-project is een succesvol programma waarbij ouders worden getraind in de intensieve (spel)begeleiding van hun kinderen. De ouders leren door coaching meer aan te sluiten op de interesses van het kind.
FloorPlay is de Nederlandse vertaling van de twee bovenstaande programma’s.
Het is de methode om je kind te trainen, begrijpen en in zijn ontwikkelingsfase een stapje verder te helpen.
DIR model
Stanlay Greenspan gebruikt het DIR model. Dit is een, kader die rekening houdt met het volgende:
• de ontwikkelingsstappen van het kind (de ‘D’ van Development)
• individuele/biologische verschillen van kinderen en ouders(de ‘I’ van Individual Differences: temperament bijv.)
• de relatie tussen ouder en kind (de ‘R’ van Relationship Based)
Het DIR model wordt gebruikt voor het opstellen van het behandelplan dat past bij de individuele mogelijkheden van het kind en de ouder. Het model bestaat uit de zes mijlpalen voor de ontwikkeling. De zes mijlpalen zijn ontwikkelingsniveaus die het kind moet behalen om tot schoolse vaardigheden en capaciteiten te komen; zoals: communiceren (gesprekken voeren), logisch denken en een zelfbeeld vormen. Binnen elke leeftijdscategorie behaalt het kind de mijlpalen in zijn sociaal-emotionele ontwikkeling. Elke eerdere mijlpaal vormt de basis voor de daaropvolgende mijlpalen.
De zes mijlpalen voor ontwikkeling vormen de basis voor zowel de verstandelijke als de emotionele ontwikkeling.
Bij elke mijlpaal behoren passende leeftijds-indicaties (aantal maanden).
Dat wil zeggen, dat het kind normaal gesproken deze ontwikkeling doormaakt binnen die leeftijdsfase.
Het ene kind doorloopt de mijlpalen vloeiend, terwijl het andere kind problemen ervaart.
• Mijlpaal 1: zelfregulatie en interesse in de wereld 7 tot 9 maanden
• Mijlpaal 2: hechting (vormen van relaties) 10 tot 12 maanden
• Mijlpaal 3: wederzijdse communicatie 13 tot 18 maanden
• Mijlpaal 4: gedragsobservatie, oplossen van problemen en internaliseren 19 tot 24 maanden
• Mijlpaal 5: representatieve capaciteit (emotionele ideeën) 25 tot 35 maanden
• Mijlpaal 6: representatieve differentiatie (emotioneel denken) 3 tot 4 jaar
Uitleg per mijlpaal
Mijlpaal 1: zelfregulatie en belangstelling voor de wereld om zich heen
Een belangrijke ontwikkelingsopdracht voor het eerste trimester is het belangstelling krijgen voor de omgeving en het opbouwen van zelfregulatie. Als het goed gaat, heeft de baby met zijn zintuigen aandacht voor (multi)sensorische en affectieve ervaringen. Ze draaien zich instinctief om naar een prettig gezicht of een kalmerende stem. Verder leren ze bij gewaarwordingen plezier ervaren, deze te begrijpen en te gebruiken om weer rustig te worden. Ze proberen te verwerken wat ze zien, horen en voelen. Hierdoor leert de baby de wereld om zich heen in zich op te nemen en erop te reageren.
Mijlpaal 2: relatievorming, hechting en betrokkenheid
Op dit ontwikkelingsniveau leert de baby betrokken te raken met zijn omgeving. Het is het begin van het aankunnen van intimiteit, relaties en het laten zien van affectieve voorkeur voor de ouders en plezier opbouwen met de ouders/verzorgers. Zo herkent de baby de ouders als bron van koestering en vreugde. Het strekt de armen naar hen uit en vertrouwt ze compleet. De baby reageert met een glimlach op de glimlach van de ouder, neemt initiatief tot interactie door liefdevolle blikken en lachjes en produceert geluidjes en beweegt mond, armen en benen in hetzelfde ritme als de ouder. Ook laat de baby zich troosten en wordt gerustgesteld bij het vasthouden of wiegen. Andere voorbeelden zijn een baby die nieuwsgierig en opgewonden wacht tot het gezicht of stem van de ouders weer verschijnt (‘kiekeboe’), die verschrikt of verdrietig is als de ouder het spel plotseling staakt en boos wordt (het voorhoofd fronst of doordringend gilt) als hij gefrustreerd wordt door iets wat de ouder doet.
Mijlpaal 3: wederkerige doelgerichte communicatie
Cruciaal op dit ontwikkelingsniveau is het leren communiceren door ouder en kind. Het is de eerste aanzet bij de baby tot doelgerichtheid en het ontwikkelen van flexibele en wederzijdse reacties (signalen van de baby begrijpen en erop reageren). De baby gaat presymbolische communicatie aan met gezichtsuitdrukkingen, gebaren en lichaamstaal. Het communiceert op emotionele gebieden met alle zintuigen. De baby leert stap-voor-stap het vermogen om zich te concentreren en in contact zijn.
Mijlpaal 4: gedragsorganisatie en probleemoplossend vermogen
De peuter leert problemen op te lossen en ontwikkelt zelfbewustzijn. Het gaat complexere communicatie aan met zijn omgeving. Voorbeeld: De peuter rent naar de deur om papa of mama te begroeten; steekt zijn armpjes omhoog om zich te laten omhelzen; holt dan plagend weer weg, waarmee hij als het ware zegt: ‘Ik ben blij, dat je thuis bent. Knuffel mij even en nou …. pak me dan als je kan!’ Verder past de peuter interactieve sociale spelletjes toe waarbij humor, samenwerking, uiten van behoeften en uitdaging een rol spelen. Hierbij is imitatie, het uiten van behoeften van belang.
Mijlpaal 5: voorstellend vermogen
Tussen 18 en 30 maanden neemt het voorstellend vermogen toe. Dit uit zich in de vorming van innerlijke voorstellingen: verbeelding, ideeën bij het doen-alsof-spel, en vooral verhalen vertellen die steeds beter door anderen te volgen zijn. Simpele spelhandelingen, zoals blokken op elkaar stapelen, gaan deel uit maken van een gevarieerd fantasiespel: de blokken worden bijvoorbeeld een fort, waarbij helden en boeven een slag leveren. Het kind gebruikt dit spel om te experimenteren met alle soorten gevoelens en begrippen, die het ontdekt in zijn wereld die steeds groter wordt. Het gaat nu ook woorden gebruiken om aan te geven, wat het wil en wat het boeit.
Mijlpaal 6: differentiatie in het voorstellend vermogen
Een volgende stap in de ontwikkeling is het leggen van meer verbindingen in interactie en het verder ontwikkelen van het voorstellend vermogen. Het kind begint zijn gedachten te uiten in spel en met woorden, gaat gevoelens beschrijven in plaats van ze altijd meteen in gedrag om te zetten, en begrippen met elkaar verbinden tot logische, authentieke gedachten: ‘Ik ben boos omdat jij mijn speeltje hebt afgepakt!’.
Voor wie is Speel & Groei?
FloorPlay is bedoeld voor jonge kinderen vanaf circa 1,5 tot 5 jaar met vragen over en/of problemen in de ontwikkeling en opvoeding (al dan niet gediagnosticeerd). Hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld kinderen die: • Weinig tot geen contact maken met hun omgeving, leeftijdsgenoten of met jou als ouder. • Het liefst de baas spelen of juist helemaal geen initiatief tonen bij samenspelen • Weinig oogcontact maken en/of druk, impulsief en vluchtig gedrag vertonen. • Weinig taal begrijpen en/of gebruiken om zichzelf te uiten. • Niet willen luisteren naar wat er gezegd wordt. • Niet goed weten welke motoriek ze moeten inzetten in een spel(situatie). • Problemen hebben met coördinatie van bewegingen: houterig, doseren van kracht en evenwicht. Het is ook van daaruit dat de FloorPlay behandeling altijd gericht is op multidisciplinaire diagnostiek en behandeling.
Hoe kunt u verwijzen?
Deelname aan Speel & Groei verloopt op verwijzing via de huisarts of gemeente. Vervolgens kan er contact opgenomen worden met Prima Life Junior voor aanmelding. Het traject wordt volledig vergoed. Voor nadere informatie over vergoeding kan er altijd contact met ons opgenomen worden.
